,

Senioren in onze maatschappij

Eertijds was er grenzeloos respect voor de ouderen. Sinds mensenheugenis traden zij op als raadgevers en bemiddelaars.

“De oudere is niet langer nodig” wordt al eens geopperd, maar men negeert de realiteit. Waar zou onze samenleving staan zonder ‘het oude’? Het algemene negatieve beeld van ouderdom is niet te rechtvaardigen. Het algemeen tekortmodel van veroudering moet er uit. Vergrijzing hoeft niet per sé verlies en/of lichamelijke en geestelijke achteruitgang te betekenen. Integendeel, de grote meerderheid is nog vitaal en nog volledig zelfredzaam.

We worden inderdaad ouder dan de generaties voor ons. Maar we zijn ook bekwamer en gezonder dan onze voorouders van dezelfde leeftijd (àls ze die al bereikt hadden). De overgrote meerderheid van de ouderen is in staat om verantwoordelijkheid voor zichzelf te nemen en bij te dragen aan gezond en competent ouder worden. Ze zijn ook best bereid om verantwoordelijkheid te nemen t.o.v. andere mensen, hun kinderen en kleinkinderen, en de samenleving. Ze staan open voor maatschappelijk engagement: als vrijwilliger, als zorgende voor hun nog in leven zijnde bejaarde ouders,… Deze bevolkingsgroep is zonder enige twijfel een regelrechte winst voor onze samenleving.

Zijn er te veel ouderen? Neen. Er zijn wél te weinig jongeren. De demografische verandering kwam ook mede tot stand door minder jongeren. In feite mogen we niet langer meer spreken van ‘vergrijzing’. We lijden aan ‘verjonging’ in onze samenleving. Er zijn niet te veel ouderen!

We hebben de oudste studenten en de jongste gepensioneerden. Mensen tot 35 jaar worden tot de jeugdgroep gerekend. Vanaf 45 jaar worden ze tot ‘oudere werknemers’ gerekend. Vanaf 50 jaar wordt bijna geen werkgelegenheid meer geboden en vanaf 55+ worden ze bij de senioren gerekend. Op die manier wordt de feitelijke actieve arbeidstijd gekrompen met 15 à 20 jaar. Het negatieve beeld is dus niet te rechtvaardigen. Het algemeen tekortmodel van veroudering en aftakeling is niet correct. 

Gepensioneerden worden in de media soms afgeschilderd als onder meer een ‘pensioenlast’ of een ‘zorglast’. Waarom wordt er steeds gewezen op de kosten van de ouderen en niet over de baten? Er wordt steevast vergeten dat de 60+’ers, de 70+’ers en oudere bejaarden ons land na WO 2 hebben heropgebouwd en dat zij ook tijdens hun arbeidsloopbaan belasting hebben betaald.

Een generatieconflict? Iedereen, jong en oud, moeten gevers en nemers zijn. Samen kunnen we zeker de uitdagingen van nu en straks aan, samen moeten we onze verantwoordelijkheid opnemen. Geen wederzijdse verwijten of beledigingen, wél wederzijds respect, begrip en empathie. De jongere generaties leren van de ouderen en de ouderen leren van de jongere generaties. 

Onze maatschappij staat nu voor enorme demografische uitdagingen. De ouderen zijn bereid offers te brengen en beperkingen te aanvaarden, maar deze moeten zinvol en eerlijk zijn. Ze zijn en blijven een belangrijke en grote doelgroep voor politieke actie: de zorgvraag stijgt, de zorg en het tekort aan  verpleeg- en zorgpersoneel neemt onrustwekkend toe. Toekomstgericht beleid moet niet alleen beleid zijn voor, maar met en deels ook door en met de ouderen.

Vergrijzen is niet per sé verliezen en aftakelen!


Recente blogposts

Hugo in je mail

Ik schrijf me in voor:*

Loading